Şanzıman Nedir? İnsan gücü yada herhangi bir motordan gelen gücü devir yada torka bölen dişli mekanizmasıdır. Örneğin bir arabayı bir insan çekemez fakat bu mekanizma yardımıyla bir insan kamyonu hatta uçağı ve hatta gemiyi bile çekebilir. Şanzıman mekanizması genellikle makineler ve arabalarda kullanılır.
Şanzıman Nedir?
Benzinli veya elektrikli motorun çıkabileceği bir maksimum devir vardır. Örneğin, içten yanmalı bir motor maksimum beygir gücünü 5.500 rpm’de üretebilir. Şanzıman, araç hızlandıkça ve yavaşlarken motor ile tahrik tekerlekleri arasındaki dişli oranının değişmesini sağlar.
Bu dişliler arası geçiş yapıldığında güç artar devir azalır veya güç azalır devir artar. Manuel olan mekanizmada bu dişliler arası geçiş, dışarıdan bir güç olmadan sağlanamaz. Otomobillerde bu mekanizmanın kullanılmasının sebebi ise araç kalkış esnasında daha fazla güce ihtiyaç duyar. Kalkış sağlandıktan sonra ise daha az güç ile daha hızlı gitmesi sağlanıyor. Bunu yapması için olmazsa olmazımız şanzıman mekanizmasıdır.
Arşiment “bana bir dayanak noktası verin dünyayı yerinden oynatayım” demiştir. Burada söylemek istediği aslında çok düşük güçlerle çok büyük şeyler başarılabilir. Doğru dişliler kullanıldığında ulaşılamayacak güç yoktur.
Genel olarak otomobillerde kullanılan manuel şanzımanların dişli mekanizması bu şekildedir. Her dişli farklı oranlara sahiptir ve vites kolunu hareket ettirerek bu dişliler arasında geçişi sağlayabiliriz.
Otomatik Şanzıman Nedir?
Otomatik şanzıman da aynı şekilde dişlilerden oluşur fakat bu dişliler arasındaki geçiş tamamen şanzımanın beyni tarafından otomatik olarak gerçekleşir. Otomobillerde bu vites tipi ilk olarak Formula 1 araçlarında debriyaj kullanımını ortadan kaldırmak için kullanılmıştır. Daha sonra binek otomobillerde kullanılmaya başlamıştır.
Otomatik şanzımanlar geliştirilerek her geçen gün daha verimli hale gelmektedir. Bir çok marka kendilerine ait otomatik vites mekanizmaları kullanmaktadır.
Tüm otomatik vites mekanizmaları birsürü dişliden oluşmaz. Aralarında istisnalar olabilir. Örneğin CVT şanzımanlar sonsuz dişli oranına sahip iki kasnaktan oluşmaktadır.
En iyi otomatik şanzıman? yazımızdan bu mekanizmalar içerisinde en iyisinin hangisi olduğunu öğrenebilirsiniz.
Yukarıdaki resimde otomatik şanzıman dişlilerinin ve mekanizmasının nasıl göründüğünü görebilirsiniz. Bu sistemler bu dişliler arasındaki geçişi otomatik yada manuel olarak değiştirebilmemize olanak sağlar.
